Kolon Kanseri nedir?
Kolon kanserlerinin çoğu bağırsağın iç yüzeyini kaplayan mukozadan çıkıntı yapan poliplerden gelişir. Özellikle 50 yaş üzerinde bu poliplere sık rastlanır.
Risk Faktörleri
Kolorektal kanserin kesin sebebi bilinmemektedir. Kolorektal kanser için bazı risk faktörleri vardır. Bunlar Yaş, Polipler, Ailede kolorektal kanser öyküsü ve genetik bozukluklardır.
Tümörün gelişimine göre tedavi
Kolon kanserinin tedavisi cerrahidir. Laparoskopik ameliyatlar güvenle uygulanabilen kozmetik sonuçları iyi ve iyileşmenin hızlı olduğu ameliyatlardır.
Semptomlar nelerdir?
İshal, kabızlık, bağırsakta tam boşalmama hissi, dışkıda kan, bilinen bir neden olmaksızın kilo kaybı, sürekli yorgunluk ve bulantı görülen semptomlar arasındadır.
Kolon kanseri ilk 5 kanser arasındadır
Kolon kanserlerinin çoğu bağırsağın iç yüzeyini kaplayan mukozadan çıkıntı yapan poliplerden gelişir.
Özellikle 50 yaş üzerinde bu poliplere sık rastlanır. Çoğu polip iyi huylu kalırken adenomatöz tip polipler zamanla kansere dönüşüm gösterebilir. Kolorektal kanser geliştikten sonra bu hücreler bazen kalın bağırsak dışına yayılabilir.
Böyle bir yayılma durumunda öncelikle kanser hücreleri kalın bağırsağa yakın olan lenf nodüllerine yerleşirler, ordan diğer lenf nodüllerine ve organlara da metastaz yapabilirler. Kolorektal kanser hücrelerinin çoğunlukla KARACİĞER’E metastaz yaptığı bilinmektedir.
- Sağlık Bakanlığı'nın istatistiklerine göre en sık görülen ilk 5 kanser arasındadır.
- Her yaşta görülebilmelerine rağmen en sık 50 yaşından sonra gözlenmektedir.
- Ortalama görülme yaşı 63 ‘tür
- Kadın-erkek arasında görüme sıklığı açısından pek bir fark yoktur.
Ortalama görülme yaşı 63’tür. Seyri yavaştır 5-10 yıl sürer. Tedavisi cerrahidir.
Kolon kanserinin seyri yavaştır 5-10 yıl sürer.
- Tam kan sayımı
- Dışkıda gizli kan testi
- Sigmoisdoskopi
- Tomografi
- Sanal kolonoskopi
- Kolonoskopi kullanılır.
- Bu tanı yöntemlerinden altın standart olarak kolonoskopi kabul edilir. Tüm kolon taraması yapılır. Tarama sırasında poliplerin iyi huylu veya kanserleşmiş poliplere dönüp dönmediği tespit edilir. Bu erken tanıda yardımcı olur.
Kolorektal kanserin kesin sebebi bilinmemektedir. Kolorektal kanser için bazı risk faktörleri vardır:
- Yaş: Kolorektal kanser, genelde yaşlılarda görülür. Hastaların %90’ı 50 yaşından sonra tanı alır. Ortalama yaş 60’lı yaşlardır.
- Polipler: Polip iyi huylu bir tümördür. Kolon veya rektumun iç duvarından kaynaklanırlar. 50 yaşın üzerindeki insanlarda yaygındır. Bazı polipler (adenomlar) kanserleşebilir. Bu durumda, kanserleşme riski nedeniyle polip çıkartılmalı ve düzenli aralıklara kontrol edilmelidir. Poliplerin erken tanısı ve alınması, kolorektal kanser riskini azaltır.
- Ailede kolorektal kanser öyküsü
- Genetik bozukluklar: Belli genlerdeki değişiklikler kolorektal kanser riskini arttırır. Herediter non-polipozis kolon kanser (HNPCC) kalıtımsal (genetik) kolorektal kanserin en yaygın tipidir. HNPCC genindeki değişiklikler nedeniyle olur.
- İshal, kabızlık, bağırsakta tam boşalmama hissi
- Dışkıda kan (parlak ya da koyu kırmızı)
- Normalde olduğundan daha ince dışkılama
- Genel abdominal rahatsızlık ( gaz, kramplar, şişkinlik)
- Bilinen bir neden olmaksızın kilo kaybı
- Sürekli yorgunluk
- Bulantı, kusma
- Rektumdaki tümörlerde en sık bulgu, dışkıya kan bulaşmasıdır. Burada dikkat edilecek durumlardan birisi hemoroid denen hastalıkta da dışkıda kan gözlenir ve kişi bu durumu karıştırarak teşhis ve tedaviyi geciktirebilir.
Tedavisi cerrahidir. Ameliyat öncesi diyet verilir, kolona mekanik temizlik uygulanır ve ameliyat sırasında koruyucu antibiyotikler kullanılır.
Ameliyatta ilgili kolon bölümü, besleyen kan damarları göz önüne alınarak bu bölümü ilgilendiren lenfatiklerle birlikte çıkarılır ve sağlan kalan uçlar birbirine dikilir. Kısa süreli veya kalıcı olarak kolon karın cildine ağızlaştırılabilir (kolostomi).
Tümörün yerleşimine göre:
- Sağ hemikolektomi
- Sol hemikolektomi
- Sol parsiyel kolektomi
- Sigmoid kolektomi
- Subtotal kolektomi (total abdominal kolektomi)
- Total kolektomi uygulanan ameliyat yöntemleridir.
Günümüzde Laparoskopik (kapalı) ameliyatlar, kolon cerrahisinde güvenle uygulanabilen ve hastaya daha az travma getiren, kozmetik sonuçları iyi ve iyileşmenin hızlı olduğu ameliyatlardır.
Tümörün yerleşimi, yaygınlığı ve uygulanacak merkezin imkanları bu yöntemin seçilmesinde belirleyicilerdir.